De (on)zin van creatieve functienamen: Geen hippie titels meer?

Eindbaas, sales ninja, digital overlord en innovatie guru. Titels die 10 jaar geleden nog niet bestonden, maar zijn weg inmiddels naar de Nederlandse markt hebben gevonden. Sinds de eerste revolutionaire ideeën een oude truc zijn geworden, gebruiken mensen eufemismen om datgene wat saai is nieuw leven in te blazen. Of je het nu "re-branding" of "herbestemming" noemt, het blijft de praktijk om een oude foto in een nieuwe lijst te stoppen en te hopen dat niemand het doorheeft.

Van verkoper naar sales ninja

Lisa Merriam is een consultant voor merknamen die dit fenomeen heeft waargenomen, vooral wat betreft functietitels. En raad eens, mensen? Ze is niet onder de indruk. In de late jaren 90 deelden dotcoms gekke titels uit zoals Chief e-Wrangler. Maar nu lijkt deze praktijk mainstream te zijn, met mensen die titels hebben als Accounting Ninja of Brand Defender. "Het klassieke voorbeeld is dat niemand meer een 'verkoper' is - in plaats daarvan heb je 'accountmanagers'", zegt Merriam.

Goed, punt gemaakt. Maar wat is het probleem met een oude baan een nieuwe titel geven? Is dit niet een misdaad zonder slachtoffers?

Niet echt. Niet alleen verwarren "creatieve" functienamen klanten, maar ze kunnen ook serieuze schade toebrengen aan werkzoekenden in het digitale tijdperk. "Niemand leest cv's - we doorzoeken onze database op trefwoorden en als jouw cv naar boven komt, bekijken we het - dus niemand is onder de indruk van coole dingen zoals geestige functietitels," schreef Henry Goldbeck, president van een wervingsbedrijf in Vancouver, in een LinkedIn-post. Hij merkte op dat hij in zijn kandidatendatabase zeven cv's heeft met de titel "ninja" - maar heeft met geen van hen gesproken.

Merriam voegt eraan toe: "Wat vandaag cool is, kan morgen passé zijn. Als je invloed hebt op je titel, bedenk dan hoe het er over tien jaar op je cv uit zal zien."

Verwarring in functietitels: De risico's van creativiteit

In de arbeidswereld hebben enkele vernieuwers traditionele functietitels vervangen door creatieve, soms bizarre, benamingen. Een voorbeeld hiervan is Pieter Zwart, de oprichter van Coolblue, die zichzelf geen CEO of oprichter noemt, maar trots "Eindbaas." Hoewel deze onconventionele titels vaak als verfrissend worden gezien, brengen ze ook risico's met zich mee, met name in termen van duidelijkheid en begrijpelijkheid.

Redenen voor verwarring in functienamen:

1. Taalkundige barrières:
2. Creatieve functienamen kunnen taalkundige barrières creëren, vooral wanneer ze vertaald worden naar andere talen. Termen zoals "Eindbaas" kunnen buiten de Nederlandse context verwarrend zijn en mogelijk hun betekenis verliezen.
3. Interne en externe verwarring:
4. Het gebruik van excentrieke functietitels kan zowel intern als extern voor verwarring zorgen. Medewerkers en externe stakeholders moeten mogelijk extra inspanningen leveren om de werkelijke rol van een persoon te begrijpen.
5. Verlies van professionaliteit:
6. Hoewel een informele cultuur gewaardeerd kan worden, kan een overdreven creatieve functietitel leiden tot een verlies van professionaliteit. Het kan moeilijk zijn om serieus genomen te worden in formele zakelijke interacties.
7. Werving en selectie uitdagingen:
8. Bij het zoeken naar nieuwe werknemers kunnen ongewone functietitels het wervingsproces bemoeilijken. Kandidaten kunnen in de war raken over de aard van de functie, wat kan resulteren in mismatches.
9. Verandering in betekenis over tijd:
10. Wat vandaag als creatief en trendy wordt beschouwd, kan morgen zijn charme verliezen. Functietitels zoals "Eindbaas" zijn sterk afhankelijk van de bedrijfscultuur en kunnen in de loop der tijd aan relevantie verliezen.

Hoewel creativiteit in functienamen een leuke en eigenzinnige draai aan de werkomgeving kan geven, is het van vitaal belang om de mogelijke verwarring en misverstanden te erkennen die deze benadering met zich meebrengt. Een evenwichtige afweging tussen uniciteit en duidelijkheid is cruciaal om de professionele integriteit te behouden en onnodige problemen te voorkomen.

Het kiezen van een goede functienaam

Het bepalen van een goede functietitel is een essentieel onderdeel van het structureren van je bedrijf. Hier zijn enkele stappen en overwegingen om ervoor te zorgen dat functienamen duidelijk en passend zijn.

Stap 1: Zorg voor Eenduidigheid

Begin met het creëren van overzicht binnen je bedrijf, zelfs als het nog klein is. Een organogram kan hierbij helpen. Start bovenaan, bij jezelf en eventuele partners.

Stel jezelf de volgende vragen:

1. Wat is een passende titel of functienaam voor mij?
2. Past deze titel bij mijn huidige en beoogde rol binnen het bedrijf?
3. Is het direct duidelijk wat ik doe?

Herhaal deze vragen voor andere beoogde functies binnen je bedrijf en betrek indien nodig je werknemers bij dit proces. Streven naar eenduidigheid en logica is hierbij cruciaal.

Overwegingen bij Functienamen

1. Nederlandse of Engelse functienaam?
2. Vroeger waren ondernemers gewoon directeur, oprichter of eigenaar. Tegenwoordig zie je steeds meer Engelse functienamen zoals entrepreneur, founder of CEO. Overweeg Engelse functienamen alleen als je internationale plannen hebt en als de term ingeburgerd is in Nederland.
3. Vraag bijvoorbeeld aan werknemers, klanten en leveranciers of ze de functienaam begrijpen en logisch vinden.
4. Creatieve functienaam of niet?
5. Creatieve functienamen kunnen voordelen hebben, zoals trots onder werknemers en een positief effect naar buiten toe. Echter, pas ze alleen toe als ze passen bij je bedrijf en doelgroep. In sommige branches moeten functienamen helder en direct zijn.
6. Overweeg de context en branche bij het kiezen van creatieve functienamen.
7. Functienaam aan salaris koppelen of niet?
8. Overweeg of je functienamen wilt koppelen aan salarissen. Dit creëert meer overzicht en duidelijkheid, waarbij hogere functieniveaus samengaan met hogere salarisschalen.
9. Je kunt er ook voor kiezen om functienamen los te koppelen van salarissen. Een functienaam kan dan dienen als secundaire arbeidsvoorwaarde, waardoor het een vorm van waardering wordt voor de werknemer. Dit kan voordelen opleveren in termen van aanzien, zowel intern als extern.
10. Gebruik functienamen ook als onderhandelingspunt tijdens salarisonderhandelingen, aangezien sommige werknemers mogelijk meer waarde hechten aan een prestigieuze titel dan aan een hoger salaris.

Het lijkt erop dat de wereld van functietitels gekker en creatiever wordt. Of het nu gaat om het vermijden van saaie namen of het vergroten van iemands zelfvertrouwen, de vraag blijft: zijn deze nieuwe hippe functietitels echt nodig? Misschien moeten we teruggaan naar de basis en erkennen dat sommige oude titels nog steeds relevant en begrijpelijk zijn. Hoe dan ook, laten we niet verdwalen in de jungle van onzinnige functienamen en ons concentreren op het waarderen van mensen voor wat ze werkelijk doen, ongeacht de titel die eraan is gegeven. En wie weet, misschien worden we allemaal ooit wel "Eindbazen van Eerste Indrukken" in onze eigen unieke manier van werken.